Özellikle son yıllarda artış gösteren usulsüz işlemler, SGK’yı daha dikkatli bir inceleme sürecine soktu. Bu sıkı denetimler, milyonlarca emeklinin dikkatini çekti. Peki, sahte sigortalılıkla nasıl mücadele ediliyor? Hangi işlemler bu denetim kapsamına alınıyor? İşte 2025 yılında yürütülen sıkı denetimle ilgili tüm detaylar…
Sahte Sigortalılıkla Mücadelede Yeni Adımlar
SGK, son yıllarda artan sahte sigorta işlemlerine karşı büyük bir adım attı. 2023 yılında 89 bin, 2024’te ise 100 bine yakın kişinin sigortalılığı iptal edildi. Usulsüz işlemlerle elde edilen emekli maaşlarının geri alınması için adımlar atılmaya başlandı. Özellikle sahte iş yerleri üzerinden yapılan sigorta bildirimleri mercek altına alındı. Gerçekten çalışmayan kişilerin sigortalı gösterilmesiyle yapılan işlemler tespit edildikçe, bu kişilerin emeklilik hakları iptal edilecek ve geriye dönük ödeme talepleri yapılacak. Şu ana kadar yapılan tespitlere göre, 2 bin 114 iş yerinin sahte olduğu belirlendi. Bu sahte iş yerlerine yönelik ağır cezalar kesildi.
‘S’ Harfi, Sahte Sigortalılığı İşaret Ediyor
SGK, hizmet dökümünde yer alan belirli harf kodlarıyla sahte sigorta işlemlerini tespit ediyor. Bu harfler, sigortalının durumunu açıkça ifade ediyor. Özellikle ‘S’ harfi, sahte sigorta işlemi yapıldığını gösteriyor ve bu durumda emekli maaşının iptal edilmesi gerektiği anlamına geliyor. Diğer harf kodları ise şu şekilde tanımlanıyor:
- ‘S’ harfi: Sahte sigorta işlemi yapıldığını gösterir ve emekli maaşı iptal edilir.
- ‘K’ harfi: Kontrollü inceleme sürecinde olan iş yerlerini ifade eder.
- ‘Ş’ harfi: Şüpheli sigortalılık tespiti anlamına gelir.
SGK, bu tür işaretlerle tespit edilen kişileri detaylı bir incelemeye alarak, usulsüzlüklerin ortaya çıkmasını sağlamaktadır.
Geriye Dönük Ödeme Talepleri: Faizli Geri Tahsilat
Sahte sigortalılık nedeniyle haksız yere emekli maaşı alan kişilerden para tahsilatı yapılmaya başlandı. Bu tahsilatlar iki farklı şekilde gerçekleştirilecek:
- SGK kaynaklı hatalar: Eğer sahte sigorta işlemi SGK tarafından yapılan bir hata nedeniyle gerçekleştirilmişse, ödenen maaşlar faizsiz olarak geri alınacak.
- Kişisel usulsüzlükler: Ancak sahte sigorta işlemi, kişilerin kendileri ya da sahte iş yerleri tarafından usulsüz şekilde yapılmışsa, geriye dönük ödemeler yasal faiz oranlarıyla birlikte talep edilecek.
Bu süreçte milyonlarca lira geri tahsil edilecek ve sahte sigorta bildiriminde bulunan iş yerlerine 2 milyar 36 milyon TL tutarında ceza kesildiği bildirildi.
Sahte Sigortalılık Nedir?
Sahte sigortalılık, gerçekte fiilen çalışmayan bir kişinin, bir iş yerinde çalışıyormuş gibi gösterilmesiyle sigorta primlerinin yatırılması anlamına gelir. SGK, özellikle son yıllarda bu yöntemle haksız kazanç elde edenlere karşı kapsamlı bir inceleme başlatmış durumda. En yaygın sahte sigortalılık yöntemlerinden biri, aile üyeleri, akrabalar veya arkadaşlar üzerinden sigortalı gösterilerek emeklilik hakkı kazanmaktır. Ancak SGK, bu tür işlemlerle mücadele için daha etkin bir denetim süreci başlattı.
Emeklilik İptalleri ve Hukuki Süreç
SGK, yaptığı denetimlerde emeklilik için gerekli primlerin sahte iş yerleri aracılığıyla yatırıldığını tespit ederse, kişinin emekliliğini iptal edebilir. Bu süreç şu adımlarla ilerler:
- Dosya İncelemesi ve Denetim: SGK, şüpheli sigortalıları tespit eder ve detaylı bir inceleme başlatır.
- Usulsüzlük Tespiti: Sahte sigorta işlemi tespit edilirse, kişinin sigortalılığı iptal edilir ve maaşı kesilir.
- Resmî Bildirim: Emekli maaşı kesilir ve ödenen maaşların geri alınması için kişiye bildirim yapılır.
- İtiraz Hakkı: Maaşı iptal edilen kişiler, 7 gün içinde SGK’ya itiraz edebilirler.
Vatandaş Ne Yapmalı?
Eğer bir kişi emekliliğinin iptal edilmesine ilişkin bir bildirim alırsa, öncelikle SGK ile iletişime geçmeli ve durumunu öğrenmelidir. Eğer haksız bir işlem yapıldığını düşünüyorsa, gerekli belgelerle birlikte itiraz sürecini başlatabilir. Ancak sahte sigorta işlemi kesinleşirse, kişi ödenen maaşları yasal faiziyle birlikte geri ödemek zorunda kalacaktır. Bu noktada SGK ile iletişime geçmek ve süreci doğru bir şekilde takip etmek son derece önemlidir.
SGK’nın Sahte Emeklilikle Mücadelesi Sürüyor
SGK, sahte sigortalılık ve haksız emeklilik hakkı kazanma girişimlerine karşı mücadelesini sürdürüyor. Denetimler her yıl daha da sıkılaştırılırken, geçmişte yapılan usulsüzlükler de her an tespit edilebiliyor. Geriye dönük incelemelerde zaman sınırı bulunmadığı için, geçmişte yapılan sahte sigortalılık işlemleri de ortaya çıkabilir ve cezai işlem uygulanabilir. SGK, bu denetimlerle, vatandaşların sosyal güvenlik haklarını güvence altına almak ve haksız kazançları önlemek için kararlı bir şekilde çalışmalarını sürdürüyor.