Gen İlaç'ta 5.5 Milyar TL'lik Bilanço Skandalı: Manipülasyon İddiaları ve SPK'nın Müdahalesi

SPK'nın Dikkat Çeken Tespiti: Gen İlaç'ta Büyük Çapta Bilanço Manipülasyonu

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamayla finans dünyasında deprem etkisi yarattı. Eylül 2023 bilanço dönemini incelemeye alan SPK, Gen İlaç şirketinin 5.5 milyar TL tutarında bilanço manipülasyonu yaptığını belirledi. Şirketin bağımsız denetçisi Grant Thornton ve Türk ortağı Eren Bağımsız Denetim ise bu durum karşısında zor durumda kaldı.

Uzman İncelemesi: Doç. Dr. Soner Gökten Ne Diyor?

Bilanço skandalını değerlendiren Doç. Dr. Soner Gökten, TMS 38 (Türkiye Muhasebe Standardı) hükümlerine göre, işletme içerisinde yaratılan maddi olmayan duran varlıkların piyasa değerleriyle bilanço raporlamasının yapılamayacağını belirtiyor. Gökten, "Aktif piyasası olmayan varlıkların subjektif değerlemelerle bilançoya yazılması hem teorik hem de uygulamalı muhasebe standartlarına aykırıdır," diye ekliyor.

Bilanço Manipülasyonunun Perde Arkası

Gen İlaç, TMS 38 kapsamında değerlendirilmesi gereken ilaç ruhsatlarını, aktif bir piyasası olmamasına rağmen piyasa değeriyle değerlemiş ve bu değerleri bilançosuna eklemiş. Bu işlem, şirketin toplam varlıklarını ve öz kaynaklarını yapay bir şekilde yükseltti. İşletmenin piyasada daha yüksek değerde hisse satışı yapmasına olanak tanıyan bu strateji, hisse fiyatlarını da manipüle etmiş oldu.

Denetim Raporlarında Neler Var?

Gen İlaç'ın bilanço skandalı ilk olarak şirketin 30.9.2023 tarihli bilançosunda ortaya çıktı. Ancak şirketin web sitesi ve Kamuoyunu Aydınlatma Platformu'nda yapılan denetimlerin raporlarına ulaşılamıyor. Şirketin 31.12.2023 tarihli son bilançosunda ise, yapılan hataların düzeltilmeye çalışıldığı görülüyor.

Denetçi Firma Grant Thornton'un Rolü

Grant Thornton ve Türk ortağı Eren Bağımsız Denetim'in, bilanço manipülasyonunu göz ardı ettiği veya yetersiz denetim yaptığı iddiaları gündemde. Bu durum, denetim standartlarının ve bağımsız denetim şirketlerinin güvenilirliğinin sorgulanmasına neden oluyor.

Değerleme ve Subjektif Fiyatlandırma

Değerleme firması DRT Kurumsal Finans Danışmanlık (Deloitte Türkiye), ilaç ruhsatlarını 5.7 milyar TL olarak değerlemiş, ancak bu değerleme tamamen subjektif kriterlere dayandığı için TMS 38'e göre raporlanamaz. SPK bu tür subjektif değerlemelerin bilançoda yer almasına izin vermemekte, bu da Gen İlaç'ın uygulamalarının standartlara tamamen aykırı olduğunu göstermekte.

Sonuç ve Yatırımcıların Hakları

SPK'nın bulguları ışığında, Gen İlaç ve denetçi firmalar hakkında yasal işlemlerin başlatılması bekleniyor. Yatırımcıların, manipüle edilmiş bilançolar yüzünden mağdur oldukları bu durumda yasal haklarını arama yoluna gitmeleri gerekmekte. Kamu Gözetimi Kurumu'nun (KGK) bu olayla ilgili nasıl bir adım atacağı ise henüz belirsizliğini koruyor.

SPK ve ilgili denetim kurumlarının, bu tür bilanço manipülasyonlarına karşı daha sıkı kontroller yapması ve şeffaflığın artırılması çağrısı yapılıyor. Bu olay, Türkiye muhasebe ve finans sektöründe önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor ve şirketlerin daha etik bir şekilde hareket etmeleri gerektiğinin altını çiziyor.