Bağ-kur emekliliği için yeni düzenleme: Kimler yararlanacak?
Bağ-kur emekliliği için yeni bir düzenleme gündemde. Çalışma Bakanı Vedat Bilgin, memur ve memur emeklilerinin %50 oranında zam alacaklarını söyledikten sonra, gözler bağ-kur emeklilerine çevrildi. Emeklilerin ara zam alıp almayacağı, ikramiye konusu ve prim gün sayısının düşürülmesi gibi konular merak ediliyor.
Bu konuları Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun ile konuştuk. Erdursun, bağ-kur emekliliği ile ilgili son gelişmeleri, emeklilik şartlarını, prim gün sayısını, ikramiye durumunu ve sahte sigorta riskini değerlendirdi.
Bağ-kur prim gün sayısı düşüyor mu?
Erdursun, bağ-kur prim gün sayısının düşürülmesi konusunda şunları söyledi:
“Bu konu seçim öncesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından da sosyal medyada paylaşılmıştı. Erkeklerin prim günü 7.200 güne düşerse kadınların da 7.200 prim gün sayısı 5.400 güne düşecek. Bu durumda bağ-kur emekliliği için bekleyen birçok kişi yasa yürürlüğe girdiği anda emekli olabilecek.”
Erdursun, bu düzenlemenin sadece basit usul mükellefleri için geçerli olacağını belirtti:
“Çalışma Bakanı’nın ifadesine göre bu düzenlemeden yaklaşık 1 milyon esnaf yararlanacak. Ancak Türkiye’de bağ-kur’lu olan yaklaşık 3,5 milyon kişi var. Bu nedenle bu düzenlemenin sadece basit usul mükellefleri için geçerli olacağını düşünüyorum. Basit usul mükellefi dediğimiz mahalledeki ayakkabı tamircisi gibi çok küçük esnaflar.”
Erdursun, bu durumun diğer bağ-kurlular için haksızlık olacağını vurguladı:
“Bağ-kurluların prim gün sayısı açısından çok zor şartları var. Emeklilikte son 2.520 güne bakılıyor. Yani bağ-kurlu birisi son 1.261 gün sigortalı çalışırsa SSK’dan emekli oluyor. Ayrıca 28 Şubat 2011’den sonra kendi adına iş yeri olan ya da şirket ortağı olan kişiler başka yerde sigortalı olabiliyorlar. Bu da sahte sigorta riskini artırıyor.”
Bağ-kur emeklilerine ara zam ve ikramiye var mı?
Erdursun, bağ-kur emeklilerine ara zam ve ikramiye verilip verilmeyeceği konusunda ise şöyle konuştu:
“Bağ-kur emeklilerine ara zam verilmesi için enflasyonun yüksek çıkması gerekiyor. Şu anda enflasyon tahminleri %65 civarında. Eğer enflasyon %65’in üzerine çıkarsa, bağ-kur emeklilerine ara zam verilebilir. Ancak bu konuda henüz net bir açıklama yok.”
Erdursun, bağ-kur emeklilerine ikramiye verilmesi konusunda ise şu bilgileri verdi:
“Bağ-kur emeklilerine 100 yıl ikramiyesi verilmesi gündemde. Bu ikramiye, bağ-kur emeklilerinin prim gün sayısına göre hesaplanacak. Örneğin 7.200 gün prim ödeyen bir bağ-kur emeklisi, 7.200 TL ikramiye alacak. Bu ikramiyenin ne zaman ödeneceği ise henüz belli değil.”
Bağ-kur emekliliği için sahte sigorta riski nedir?
Erdursun, bağ-kur emekliliği için sahte sigorta riskine de dikkat çekti:
“Sahte sigorta, bir kişinin gerçekten fiilen çalışmadığı halde sigortalı gösterilmesidir. Bu durum, 2008 yılında çıkan bir yasayla suç haline getirildi. Sosyal Güvenlik Kurumu, bu konuda denetimlerini artırdı. Eğer bir kişinin sahte sigorta yaptığı tespit edilirse, emekliliği iptal olur. Hatta geriye dönük olarak aldığı aylıkları da faiziyle geri ödemek zorunda kalır.”
Erdursun, sahte sigorta yapanların sayısının çok fazla olduğunu ve bunların büyük bir kısmının bağ-kurlu olduğunu söyledi:
“Şu anda Türkiye’de yaklaşık 3 milyon kişi sahte sigorta yaptığı tahmin ediliyor. Bunların çoğu da bağ-kurlu. Çünkü bağ-kurluların prim gün sayısı çok yüksek ve emekli olmak için son çare olarak sahte sigorta yapıyorlar. Ancak bu çok büyük bir risk. Sosyal Güvenlik Kurumu, bu kişileri tespit ettiği anda emekliliklerini iptal ediyor.”
Erdursun, sahte sigorta yapmamak için bağ-kurlulara şu tavsiyelerde bulundu:
“Bağ-kurluların sahte sigorta yapmamaları için öncelikle prim gün sayılarını doğru hesaplamaları gerekiyor. Prim gün sayısı hesaplarken, borçlanma, askerlik, doğum gibi durumları da dikkate almak gerekiyor. Ayrıca bağ-kurluların prim borçlarını da zamanında ödemeleri gerekiyor. Çünkü prim borcu olanların emekli olması mümkün değil.”
Erdursun, bağ-kurluların emekli olabilmeleri için en önemli şartın yaş şartı olduğunu da hatırlattı:
“Bağ-kurluların emekli olabilmeleri için yaş şartını da yerine getirmeleri gerekiyor. Erkekler için yaş şartı 60, kadınlar için ise 58’dir. Ancak bu yaşlar her yıl artmaktadır. Bu nedenle bağ-kurluların yaş şartını da takip etmeleri gerekiyor.”